Het Heckler & Koch SP5K pistool
(Dit artikel verscheen eerder in SAM 202)
De afkorting SP staat voor ‘Selbstladepistole’, oftewel zelflaadpistool. De Heckler & Koch SP5K is dus officieel een pistool, maar natuurlijk ligt de vergelijking met de MP5 voor de hand. Wat zijn de overeenkomsten en verschillen?
Door Bas Martens
De Heckler & Koch MP5 is waarschijnlijk ’s wereld bekendste pistoolmitrailleur. Het wapen bestaat ruim vijftig jaar en wordt door een stuk of tachtig landen gebruikt. Er zijn naar schatting 120 modellen. En dan tòch wat nieuws bedenken – dat is knap.
Nou ja, helemaal nieuw is de SP5K ook weer niet. De letters SP staan voor ‘Selbstladepistole’, de 5 verwijst natuurlijk naar de MP5 familie en de K betekent kort. We hebben dus een semiautomatisch pistool dat is afgeleid van de MP5K. Dat bestond al eerder. In 1989 kwam H&K met de SP89. De afkorting stond toen voor Sport Pistole of Sporting Pistol. Het was ook een semiautomaat, speciaal gemaakt voor de Amerikaanse markt om een graantje mee te pikken van het succes van het Uzi pistool. Het was geen succes. Begin jaren negentig werd de import van het wapen in de VS verboden, als onderdeel van de strijd tegen ‘assault weapons’. Met de SP5K probeert Heckler & Koch het nu opnieuw, zowel in de VS als Europa.
Een semiautomatisch pistool voor de civiele markt dat is afgeleid van een pistoolmitrailleur voor de overheid moet twee uitersten verenigen. De consument wil het liefst de ‘looks’ en ‘feel’ van de legendarische MP5. De overheid wil elke mogelijkheid uitsluiten dat het pistool tot een volautomaat kan worden omgebouwd – even los van de vraag hoe je als particulier in vredesnaam aan die onderdelen zou moeten komen.
Compromis
Heckler & Koch heeft een goed compromis gevonden. Verwisseling van de essentiële SP5K en MP5 onderdelen is niet mogelijk. In de kast zit bijvoorbeeld een pen waardoor de afsluiterdrager van de MP5 er niet langs kan. Ook de bevestiging van de pistoolgreep (met het afvuurmechanisme) is veranderd. Bij de MP5 zit de greep met twee dwarspinnen aan de kast. De SP5K heeft op de plek van de voorste dwarspin een opgelast stalen blokje, waar de voorkant van de greep op rust. In plaats van vier standen heeft de SP5K er bij de vuurselector nog maar twee: veilig en vuren. Salvo en volautomatisch zit er niet meer in.
De SP5K mist ook de voorste pistoolgreep. Hij heeft een geribde kunststof lade met een naar onderen uitstekende lip. Die lip moet ervoor zorgen dat de schutter zijn hand niet per ongeluk voor de monding houdt. Maar Heckler & Koch zag de bui al hangen: veel mensen gebruiken die lip alsnog als pistoolgreep of haken hun wijsvinger er omheen. De lade eindigt daarom in een overmaatse bus, die nog een extra centimeter of vijf buiten de monding uitsteekt.
Tegelijkertijd lijkt de SP5K toch sprekend op de MP5K. Waar mogelijk (en toegestaan) heeft Heckler & Koch dezelfde onderdelen gebruikt of de uitwisselbaarheid van onderdelen gehandhaafd. De SP5K heeft dezelfde richtmiddelen als de MP5K, een vaste korrel en de verstelbare viziertrommel met vier verschillende keep breedtes. Het gereedschapje wordt bijgeleverd. De SP5K heeft dezelfde koud gehamerde loop als de MP5K, en ook diens bevestigingsmogelijkheden voor een kolf, handbeschermer en kijkermontage. De SP5K heeft dezelfde magazijnopening. Naast het standaard meegeleverde tienschots magazijn kunnen dus ook magazijnen voor vijftien en dertig patronen worden gebruikt.
Twee uitvoeringen
De SP5K wordt geleverd in twee uitvoeringen: als kale versie, en opgetuigd met een STANAG 4694 montagerail en een omklapbare kolf. De montagerail – perfect voor een Aimpoint of aanverwant dotsight - is met een snelkoppeling op de kast gezet. Die koppeling bestaat uit twee verende klemmen, die met torx schroeven bovenin de rail worden geblokkeerd. Als die schroeven een slag worden losgedraaid kunnen de klemmen worden ingedrukt en kan de rail van de kast worden gehaald. Een aardig detail: het serienummer van de SP5K staat op een rib op de kast. De rail heeft op die plek een uitsparing, zodat het serienummer ook mèt rail kan worden gelezen. Vanwege de compacte afmetingen van het wapen is het met die rail wel uitkijken. Hij loopt tot vlakbij de spangreep en wie niet oppast haalt zijn duim open bij het doorladen van het wapen.
Werking
De MP5 is een terugstootlader met rolvertraagde massavergrendeling. Dat geldt dus ook voor de SP5K. Dat mechanisme bestaat uit vier hoofddelen:
- de afsluiter met de patroontrekker en twee grendelrollen;
- het grendelstuk;
- de slagpin en slagpinveer;
- de afsluiterdrager met de sluitveer en sluitveerstang.
De sluitveer en sluitveerstang zitten in een bus op de afsluiterdrager. De spangreep ligt voor die bus, dus als de spangreep achteruit wordt gehaald duwt hij de afsluiterdrager mee, waarbij de sluitveer wordt gespannen.
De verticaal geplaatste rollen in de afsluiter kunnen naar binnen en buiten bewegen. Als ze helemaal naar binnen liggen, steken ze niet meer buiten de afsluiter uit. Deze kan dan ongehinderd naar voren en achteren bewegen. Achterin de afsluiter steekt het grendelstuk. Het is in de lengte doorboord voor de slagpin en slagpinveer. De voorkant van het grendelstuk is versmald. De overgang van het brede naar het smalle deel is afgerond, precies in de vorm van de grendelrollen.
Het sluiten van het wapen gaat in twee stappen: de afsluiter pikt een patroon uit het magazijn, voert hem in de kamer en komt tot stilstand tegen de achterkant van de loop. Vervolgens drukt het grendelstuk in het laatste deel van zijn weg naar voren de rollen naar buiten, tot ze in uitsparingen van de kast komen te liggen. De slagpin wordt door zijn veer achteruit gehouden. Pas als de trekker wordt overgehaald slaat de hamer in de pistoolgreep tegen de achterkant van de slagpin en gaat het schot af.
Na het schot zorgen de rollen ervoor dat de afsluiter niet open kan. Pas als het grendelstuk een beetje achteruit is gegaan, kunnen de rollen naar binnen en gaan afsluiter en grendelstuk samen achteruit. Het is geen simpel systeem en het vereist een behoorlijke precisie bij de productie. Dankzij de rollen is de afsluiter echter klein en licht, en heeft het wapen dus geen last van een heen en weer schietende klomp metaal.
De praktijk
De SP5K is een robuust wapen. Bijna twee kilo zonder magazijn, een stevig plaatstalen huis, strakke veren. Dat is ook bij het schieten te merken. Spannen vereist flink wat kracht en de spanknop is niet echt groot. Het magazijn moet stevig worden aangeduwd. Het is allemaal solide.
We schoten met beide versies van de SP5K, met en zonder kolf. Zonder kolf is het een vreemd geval. Met één hand is het wapen nauwelijks te hanteren, daarvoor is het te zwaar. Met twee handen is evenmin erg handig. Je blijft zoeken naar de juiste houding en de goede afstand tot de richtmiddelen.
Met de kolf is het ineens een ander verhaal. Dan is de SP5K een prachtig pistoolkarabijntje, dat zowel met dotsight als open richtmiddelen de mooiste groepjes schiet. Het is wel even slikken bij de prijs. De kale uitvoering van de SP5K kost € 2070,- en voor het wapen met montagerail en kolf moet € 2475,- worden neergeteld. Maar de echte liefhebbers zal je daar waarschijnlijk niet over horen klagen.
Technische gegevens
Model H&K SP5K
Kaliber 9x19 mm
Lengte 354 mm
Looplengte 115 mm
Breedte 61 mm
Hoogte 220 mm
Gewicht 1980 gram zonder magazijn
Magazijn 10, 15 of 30 patronen
Door Bas Martens
De Heckler & Koch MP5 is waarschijnlijk ’s wereld bekendste pistoolmitrailleur. Het wapen bestaat ruim vijftig jaar en wordt door een stuk of tachtig landen gebruikt. Er zijn naar schatting 120 modellen. En dan tòch wat nieuws bedenken – dat is knap.
Nou ja, helemaal nieuw is de SP5K ook weer niet. De letters SP staan voor ‘Selbstladepistole’, de 5 verwijst natuurlijk naar de MP5 familie en de K betekent kort. We hebben dus een semiautomatisch pistool dat is afgeleid van de MP5K. Dat bestond al eerder. In 1989 kwam H&K met de SP89. De afkorting stond toen voor Sport Pistole of Sporting Pistol. Het was ook een semiautomaat, speciaal gemaakt voor de Amerikaanse markt om een graantje mee te pikken van het succes van het Uzi pistool. Het was geen succes. Begin jaren negentig werd de import van het wapen in de VS verboden, als onderdeel van de strijd tegen ‘assault weapons’. Met de SP5K probeert Heckler & Koch het nu opnieuw, zowel in de VS als Europa.
Een semiautomatisch pistool voor de civiele markt dat is afgeleid van een pistoolmitrailleur voor de overheid moet twee uitersten verenigen. De consument wil het liefst de ‘looks’ en ‘feel’ van de legendarische MP5. De overheid wil elke mogelijkheid uitsluiten dat het pistool tot een volautomaat kan worden omgebouwd – even los van de vraag hoe je als particulier in vredesnaam aan die onderdelen zou moeten komen.
Compromis
Heckler & Koch heeft een goed compromis gevonden. Verwisseling van de essentiële SP5K en MP5 onderdelen is niet mogelijk. In de kast zit bijvoorbeeld een pen waardoor de afsluiterdrager van de MP5 er niet langs kan. Ook de bevestiging van de pistoolgreep (met het afvuurmechanisme) is veranderd. Bij de MP5 zit de greep met twee dwarspinnen aan de kast. De SP5K heeft op de plek van de voorste dwarspin een opgelast stalen blokje, waar de voorkant van de greep op rust. In plaats van vier standen heeft de SP5K er bij de vuurselector nog maar twee: veilig en vuren. Salvo en volautomatisch zit er niet meer in.
De SP5K mist ook de voorste pistoolgreep. Hij heeft een geribde kunststof lade met een naar onderen uitstekende lip. Die lip moet ervoor zorgen dat de schutter zijn hand niet per ongeluk voor de monding houdt. Maar Heckler & Koch zag de bui al hangen: veel mensen gebruiken die lip alsnog als pistoolgreep of haken hun wijsvinger er omheen. De lade eindigt daarom in een overmaatse bus, die nog een extra centimeter of vijf buiten de monding uitsteekt.
Tegelijkertijd lijkt de SP5K toch sprekend op de MP5K. Waar mogelijk (en toegestaan) heeft Heckler & Koch dezelfde onderdelen gebruikt of de uitwisselbaarheid van onderdelen gehandhaafd. De SP5K heeft dezelfde richtmiddelen als de MP5K, een vaste korrel en de verstelbare viziertrommel met vier verschillende keep breedtes. Het gereedschapje wordt bijgeleverd. De SP5K heeft dezelfde koud gehamerde loop als de MP5K, en ook diens bevestigingsmogelijkheden voor een kolf, handbeschermer en kijkermontage. De SP5K heeft dezelfde magazijnopening. Naast het standaard meegeleverde tienschots magazijn kunnen dus ook magazijnen voor vijftien en dertig patronen worden gebruikt.
Twee uitvoeringen
De SP5K wordt geleverd in twee uitvoeringen: als kale versie, en opgetuigd met een STANAG 4694 montagerail en een omklapbare kolf. De montagerail – perfect voor een Aimpoint of aanverwant dotsight - is met een snelkoppeling op de kast gezet. Die koppeling bestaat uit twee verende klemmen, die met torx schroeven bovenin de rail worden geblokkeerd. Als die schroeven een slag worden losgedraaid kunnen de klemmen worden ingedrukt en kan de rail van de kast worden gehaald. Een aardig detail: het serienummer van de SP5K staat op een rib op de kast. De rail heeft op die plek een uitsparing, zodat het serienummer ook mèt rail kan worden gelezen. Vanwege de compacte afmetingen van het wapen is het met die rail wel uitkijken. Hij loopt tot vlakbij de spangreep en wie niet oppast haalt zijn duim open bij het doorladen van het wapen.
Werking
De MP5 is een terugstootlader met rolvertraagde massavergrendeling. Dat geldt dus ook voor de SP5K. Dat mechanisme bestaat uit vier hoofddelen:
- de afsluiter met de patroontrekker en twee grendelrollen;
- het grendelstuk;
- de slagpin en slagpinveer;
- de afsluiterdrager met de sluitveer en sluitveerstang.
De sluitveer en sluitveerstang zitten in een bus op de afsluiterdrager. De spangreep ligt voor die bus, dus als de spangreep achteruit wordt gehaald duwt hij de afsluiterdrager mee, waarbij de sluitveer wordt gespannen.
De verticaal geplaatste rollen in de afsluiter kunnen naar binnen en buiten bewegen. Als ze helemaal naar binnen liggen, steken ze niet meer buiten de afsluiter uit. Deze kan dan ongehinderd naar voren en achteren bewegen. Achterin de afsluiter steekt het grendelstuk. Het is in de lengte doorboord voor de slagpin en slagpinveer. De voorkant van het grendelstuk is versmald. De overgang van het brede naar het smalle deel is afgerond, precies in de vorm van de grendelrollen.
Het sluiten van het wapen gaat in twee stappen: de afsluiter pikt een patroon uit het magazijn, voert hem in de kamer en komt tot stilstand tegen de achterkant van de loop. Vervolgens drukt het grendelstuk in het laatste deel van zijn weg naar voren de rollen naar buiten, tot ze in uitsparingen van de kast komen te liggen. De slagpin wordt door zijn veer achteruit gehouden. Pas als de trekker wordt overgehaald slaat de hamer in de pistoolgreep tegen de achterkant van de slagpin en gaat het schot af.
Na het schot zorgen de rollen ervoor dat de afsluiter niet open kan. Pas als het grendelstuk een beetje achteruit is gegaan, kunnen de rollen naar binnen en gaan afsluiter en grendelstuk samen achteruit. Het is geen simpel systeem en het vereist een behoorlijke precisie bij de productie. Dankzij de rollen is de afsluiter echter klein en licht, en heeft het wapen dus geen last van een heen en weer schietende klomp metaal.
De praktijk
De SP5K is een robuust wapen. Bijna twee kilo zonder magazijn, een stevig plaatstalen huis, strakke veren. Dat is ook bij het schieten te merken. Spannen vereist flink wat kracht en de spanknop is niet echt groot. Het magazijn moet stevig worden aangeduwd. Het is allemaal solide.
We schoten met beide versies van de SP5K, met en zonder kolf. Zonder kolf is het een vreemd geval. Met één hand is het wapen nauwelijks te hanteren, daarvoor is het te zwaar. Met twee handen is evenmin erg handig. Je blijft zoeken naar de juiste houding en de goede afstand tot de richtmiddelen.
Met de kolf is het ineens een ander verhaal. Dan is de SP5K een prachtig pistoolkarabijntje, dat zowel met dotsight als open richtmiddelen de mooiste groepjes schiet. Het is wel even slikken bij de prijs. De kale uitvoering van de SP5K kost € 2070,- en voor het wapen met montagerail en kolf moet € 2475,- worden neergeteld. Maar de echte liefhebbers zal je daar waarschijnlijk niet over horen klagen.
Technische gegevens
Model H&K SP5K
Kaliber 9x19 mm
Lengte 354 mm
Looplengte 115 mm
Breedte 61 mm
Hoogte 220 mm
Gewicht 1980 gram zonder magazijn
Magazijn 10, 15 of 30 patronen